نشست کتاب‌خوان فرهنگ و هنر در اراک برگزار شد

به همت کتابخانه عمومی آیت‌الله اراکی نخستین نشست کتاب‌خوان فرهنگ و هنر استان مرکزی در دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر اراک برگزار شد.

با همکاری کتابخانه عمومی آیت‌الله اراکی و گروه گرافیک ترام، اولین نشست کتاب‌خوان فرهنگ و هنر استان مرکزی در دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر اراک برگزار شد.

در این نشست 8 نفر به معرفی و ارائه کتاب‌های خوانده شده خود پرداختند.

گرافیک تبلیغات چاپی در رسانه‌ها نوشته کامران افشارمهاجر ارائه توسط معصومه خان محمدی از جمله کتاب‌های معرفی شده در این نشست بود.

این کتاب برای دانشجویان ارتباط تصویری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تدوین شده و به ارایه قواعد چاپ و تبلیغات در رسانه‌ها پرداخته است.

موضوع اصلی بررسی شده در آن رسانه‌های چاپی هستند.

مؤلف رسانه‌های چاپی را در این کتاب به دو دسته رسانه‌های چاپی مطبوعاتی شامل روزنامه و مجله و رسانه‌های چاپی غیر مطبوعاتی چون کاتالوگ، بروشور و پوستر تقسیم‌بندی می‌کند.

وی در مقدمه با تکیه بر نظر اولسون رسانه را عبارت از انگیزش یک یا چند حس آدمی به انضمام محتوای اطلاعاتی دانسته و به ارایه تعاریف مختلف رسانه و سواد رسانه‌ای می‌پردازد.

«گرافیک تبلیغات چاپی در رسانه‌ها» شامل شش فصل و دو بخش «تصاویر رنگی» و «منابع و مأخذ» است.

 عناوین کلی این شش فصل عبارتند از «درآمدی بر گرافیک و برخی مفاهیم مربوط به آن»، «تبلیغات»، «تبلیغ مطبوعاتی»، «پوستر»، «کاتالوگ و ...».

نویسنده در قالب این شش فصل به مباحثی چون نقطه، خط، سطح، بافت، حرکت، تناسب طلایی، انواع تبلیغ، کمپین تبلیغاتی، تبلیغ بازرگانی، تاریخچه مطبوعات در ایران و جهان، روش‌های تبلیغ مطبوعاتی، رنگ در تبلیغ مطبوعاتی، تاریخچه پوستر در ایران و جهان، مکاتب مشهور طراحی پوستر، روند تولید پوستر و جنبه‌های فنی آن، کاربرد رایانه در طراحی بروشور، عملکرد بسته‌بندی، سیلک اسکرین و چاپ روی فلز پرداخته است.

نویسنده همچنین در متن 430 صفحه‌ای این کتاب به تفصیل به مباحث اصولی و مرتبط با تبلیغات چاپی پرداخته و در هر مورد به نمونه‌هایی آشنا از تبلیغات برندها و کمپانی‌های معروف و بزرگ دنیا اشاره کرده است و سعی دارد به تمام جوانب تبلیغات چاپی از تاریخچه شکل‌گیری آن‌ها گرفته تا مکاتب هنری مرتبط، مباحث تئوریک و مسایل فنی بپردازد.

طراحی به روش حسی نوشته کیمون نیکولایدز ارائه توسط مظاهر آذرپی نیز از جمله کتاب‌هایی بود که در این نشست معرفی شد.

کتاب حاضر روش آموزشی دقیق و در عین حال متغیر به نسبت هنرجو را ارائه می‌دهد. نویسنده کتاب در ابتدای دومین پاراگراف مقدمه خود به صراحت بیان می‌کند که برای یادگیری طراحی، فقط یک روش درست وجود دارد و آن هم روش طبیعی است که هیچ ارتباطی با تکنیک و مهارت‌های فنی هنری ندارد. نکته‌ای که از سوی نیکلایدز بیان می‌شود برای سیستم آموزشی ما حتی در مقاطع عالی به نظر لقمه بزرگ‌تر از دهن است، حال آنکه نیکلایدز نزدیک به هفتاد سال پیش درگذشته است.

کتاب در عین متن ساده و راهنمایی‌های بی‌تکلف حاشیه‌ای خود اصرار خاصی به تمرین مداوم دارد و باز یادآور تفاوت‌های آموزش هنر در ایران است.

کتاب دیگری که در این نشست معرفی شد، کتاب یوزپلنگانی که با من دویده‌اند نوشته بیژن نجدی بود که نیلوفر عبدی به معرفی آن پرداخت.

بیژن نجدی نویسنده‌ای با ذوق ادبی است که داستان‌هایش در سبک‌های واقع‌گرایی و فرا واقع‌گرایی است.

وی از پیشگامان داستان نویسی پست مدرن در ایران به شمار می‌آید، نشانه‌های سبک واقعیت‌گرایی در بخش‌های مختلف برخی از این داستان‌ها از زندگی ملموس شخصیت‌ها و نشانه‌های سبک فرا واقعیت گرایی در تعداد دیگری از داستان‌ها از هم ذات پنداری با اشیای بیجان است که به طور بارز به ذهن خواننده کتاب منعکس می‌شود. بیژن نجدی از قریحه شاعری خود در متن داستان‌ها بهره برده و استعاره‌ها و تشبیه‌های فراوانی در متن کتاب موجود است.

کتاب «گرافیک تجزیه، تحلیل، نقد» اثر علی عابدی نیز در این نشست توسط زهره سلیمی معرفی شد.

مهم‌ترین هدف در آموزش تجزیه، تحلیل و نقد این است که آثار خلق شده توانایی لازم را برای تأثیرگذاری مناسب بر مخاطب خود داشته باشند.

نویسنده امیدوار است عمل به نکته‌های ارائه شده در آموزش‌های این کتاب این توانایی را در علاقه‌مندان به وجود آورد.

با توجه به پیش زمینه‌ای از نویسنده که با در نظر گرفتن ارتباط فراوانی که با طراحان و انجمن‌های گوناگون گرافیکی در کشورهای مطرح در زمینه گرافیک داشت، بسیار تلاش می‌کرد تا خود را به عنوان یک طراح مدرن با هویت ایرانی نشان دهد.

وی از ترکیب عناصر مدرن گرافیک و المان‌های فارسی بسیار در کارها استفاده کرده است و سال‌ها در زمینه تایپوگرافی در خطوط فارسی و عربی به پژوهش و تحقیق پرداخته است.

«زیبایی شناسی و کاربرد طراحی گرافیک» نوشته آرمان داوودی‌آبکنار از دیگر کتاب‌هایی بود که توسط یاسر عبدی در این نشست معرفی شد.

کتاب حاضر در قالب سه فصل سامان یافته است. فصل نخست به مباحث نظری و شناخت دیدگاه‌های نشانه شناسی در مورد تحلیل تصویر اختصاص دارد.

عمده مطالب این فصل ترجمه بخشی از کتاب «مقدمه‌ای بر تحلیل تصویر» نوشته مارتین ژولی استاد دانشگاه بوردو فرانسه است.

ژولی در این بخش با استفاده از روش‌های پیشنهادی «پیرس» به تحلیل پیام‌های تصویری ثابت مانند تابلو نقاشی، عکاسی، و پوستر پرداخته است.

ژولی پیش از این تحلیل به تأویل دیدگاه پیرس در مورد تصویر اشاره کرده و چنین نتیجه گرفته است.

بررسی پژوهش تصویر در گردش میان شباهت، نشان و قرارداد است، یعنی گردش تصویر میان شمایل، نمایه و نماد متصور می‌شود.

ژولی آن‌گاه اظهار می‌دارد که با این دیدگاه به کمک نظریه نشانه شناسی نه تنها پیچیدگی معناهای تصویر را درک می‌کنیم، بلکه به نیروی قوی ارتباط برقرار کردن تصویر نیز پی می‌بریم.

فصل دوم کتاب حاضر به وجوه کاربردی روش‌های نشانه شناسی تصویر اختصاص یافته است.

این فصل نیز برداشتی از محتوای کتاب «آرم» اثر هایل برون استاد دانشگاه سوربن است.

برون به گونه‌ای کاربردی نظریه نشانه شناسی را توصیف کرده است.

وی نیز به اعتبار تعریف پیرس از نشانه (نشانه چیزی است که تحت مناسبات یا عناوینی چند، جای چیزی دیگر را در ذهن انسان می‌گیرد) آرم را یک نشانه منظور داشته است و با استفاده از روش‌های پیشنهادی پیرس، به دسته‌بندی آرم و گونه‌های متفاوت آن رسیده است.

در دو فصل نخست و دوم سعی شده که خواننده با نظریه‌های نشانه شناسی تصویر آشنا شود.

در فصل سوم کتاب، گزارشی از پژوهش که درباره آرم‌های رسمی دولتی ایران صورت گرفته عرضه شده است.

هدف از این پژوهش آن بود که از طریق نوعی دسته‌بندی تا حد امکان گونه‌های متفاوت آرم‌ها از نظر ویژگی‌های خاص عناصر تصویری و کارکردهای گوناگون آنها شناسایی و خصوصیات و ماهیت تصویری آنها مشخص گردد.

بخش سوم عمدتاً شامل تصاویر آرم‌های مختلف سازمان‌های دولتی است.

«تفکر طراحی گرافیک» نوشته آلن لاپتن ارائه توسط محمد براره نیز از دیگر کتاب‌هایی بود که در این نشست معرفی شد.

در این کتاب غیر از روش طوفان مغزی چند روش دیگر نیز برای حوزه طراحی گرافیک معرفی شده است.

در روش طوفان مغزی ابتدا گروهی انتخاب می‌شوند و در ادامه یک موضوع انتخاب و به این جمع معرفی می‌شود و اعضای آن هر چیزی را که درباره موضوع تعیین شده به ذهنشان آمد، بیان می‌کنند.

در ادامه همه ایده‌ها جمع‌آوری و درباره آن بحث می‌شود و در نهایت نیز بهترین ایده کار خواهد شد. به این روش، روش یورش فکری نیز می‌گویند.

در این کتاب بیش از 24 روش برای تفکر و خلق کردن تحلیل شده است که شناسایی مسئله، ایده‌یابی و خلق فرم سه مرحله اصلی از فرآیند طراحی را سازماندهی و در برمی‌گیرد.

«تفکر طراحی گرافیک؛ آن سوی طوفان مغزی» نوشته آلن لاپتن با ترجمه نازیلا محمد قلی‌زاده با شمارگان دو هزار نسخه، 184 صفحه و بهای 17 هزار تومان از سوی انتشارات فرهنگسرای میر دشتی روانه کتاب فروشی‌ها شده است.

«بررسی نمادهای مقدس ایرانی در سفال» نوشته نسرین بهرام‌پور ارائه توسط فاطمه عظیمی نیز در این نشست معرفی شد.

آدمی همواره در پی آن بوده است که مکنونات قلبی خویش را به تصویر درآورد و هنر جریانی است که این مهم می‌تواند در مسیر آن تحقق یابد.

سفال، بدوی‌ترین، کهن‌ترین و ساده‌ترین دست‌ساخته بشر است که به سبب نزدیکی خاصی که با انسان داشت، بستر با ارزشی برای به تصویر درآوردن افکار او بود.

این روش انتقال پیام از راه تصویر از قدیم‌ترین ایام، یعنی از زمان انسان غارنشین وجود داشته است.

علامت و نشانه‌هایی که بر روی سفال‌ها مشاهده می‌شوند و با مذهب و خدایان آن عصر مربوط بوده‌اند و یا نمایشگر نوعی طلسم و جادو در آن دوران بشمار می‌رفتند.

در کتاب حاضر نمادهای مقدس ایرانی نقش شده بر روی سفال‌ها بررسی شده است.

 نگارنده، نخست به تشریح هر یک از عناصر طبیعی شامل آسمان، زمین، مهر و ماه و ایزدان آنان در تمدن‌های مختلف و سپس مفاهیم و نمادهای بصری آنها پرداخته و آن‌گاه در جداولی به اختصار در خصوص هر یک از نمادهای هندسی، حیوانی، گیاهی و ابزاری مطالبی بیان کرده است.

کتاب «مبادی سواد بصری» اثر وایلد جودیت ارائه دهنده یونس بابایی نیز آخرین کتابی بود که در این نشست معرفی شد.

کتاب مبادی سواد بصری به عنوان یکی از کتاب‌های مرجع و پایه در این رشته‌ها مورد استفاده و معرفی قرار می‌گیرد.

 این کتاب تا سال 1393 در قالب 42 بار نوبت چاپ، در صدر پرفروش‌ترین آثار انتشارات سروش است، این کتاب راهنمای مقدماتی و جامعی است برای دانشجویان رشته‌های طراحی به طور خاص و نیز کسانی که نوع فعالیتشان فهم بیشتر و بهتری از اخبار یا پیام‌های بصری را ایجاب می‌کند.

در این کتاب در عین برخورد عملی با موضوع مورد بحث و ارائه تمرین‌های بسیار از طرح مسائل نظری غفلت نشده است.

در فصل پایانی کتاب به پاره‌ای از جوانب تمام رشته‌های مختلف و مهم هنرهای بصری از جمله طراحی صنعتی، معماری، نقاشی، گرافیک و صنایع دستی پرداخته شده و هر یک از این رشته‌ها را به اختصار از لحاظ تاریخی و جایگاه اجتماعی حاضر و طرز کار عملی هنرمندان مربوط به این رشته‌ها بررسی می‌کند.